Հոմանիշների այս բառարանը պարունակում է հոմանիշների 300-ից ավելի շարքերում խմբագրված շուրջ 1300 բառ։ Հոմանիշ բառերը ներկայացվում են իմաստներով, հայ դասական և ժամանակակից գրականությունից քաղված օրինակներով։ Բառարանը մեծապես կնպաստի աշակերտների բառապաշարը հարստացնելուն, հայերեն պատկերավոր և արտահայտիչ խոսք ստեղծելու կարողության ձևավորմանը և զարգացմանը։ Նախատեսված է տարրական դպրոցի և միջին դասարանների աշակերտների համար։
Արտագրություն Թելադրություն Փոխադրություն Շարադրություն «Նյութեր գրավոր աշխատանքների համար» ուսումնաօժանդակ ձեռնարկը նպատակ ունի նպաստելու երկրորդից չորրորդ դասարաններում հայերենի ուղղագրության ուսուցման և գրավոր խոսքի զարգացման գործընթացների գիտականորեն համակարգված կազմակերպմանը։ Ձեռնարկը նախատեսված է ուսուցիչների և տարրական դասարանների աշակերտների համար։
Գիրքը ներկայացնում է չինական բանահյուսության իմաստալից արտահայտություններ կրող հատվածը՝ ասացվածքների, առածների, ասույթների տեսքով։ Այն ունի տարբեր բաժիններ, որոնք ներառում են կյանքի հիմնական ոլորտները։ Ժողովածուն նախատեսված է ընթերցողական լայն շրջանակների համար։
«ՔՉԻՑ-ՇԱՏԻՑ, ԱՄԵՆ ԻՆՉԻՑ». նկարազարդ ուսուցողական հանրագիտակ երեքից վեց տարեկան երեխաների համար: Երեխաները խիստ հետաքրքրասեր են. նրանց հետաքրքրում է շրջապատող ամեն ինչ` բույսերը, կենդանիները, մարդիկ, երկինքը, երկիրը: Նրանք փորձում են ընկալել այդ ամենը ամբողջովին, թեկուզ քիչ-քիչ: Այստեղից էլ անվանումը` «Քչից -շատից, ամեն ինչից»: Գրքի հիմնական նպատակն է երեխային մատչելի լեզվով գիտելիքներ տալ ամեն ինչի մասին: Փոքրիկ ընթերցողի հետ զրուցում են իրեն հասակակից երկու երեխա` Անին և Արտեմը: Պատկերազարդ և բովանդակալից այս գիրքը երեխան հաճույքով կընթերցի, իսկ բազմաթիվ խաղերն էլ կզարգացնեն նրա միտքը, տրամաբանությունը, հիշողությունը և ուշադրությունը: Փոքրիկ ընթերցողին տրվում են տարբեր հարցեր, որոնց պատասխանելով` կսովորի արտահայտվել: Շոշափվում են նաև դաստիարակության, առողջության...
Գիրքը համաշխարհային արտարժույթի շուկայի ծագման, ձևավորման հիմնական փուլերի և ներկա վիճակի մասին է: Դիտարկվում են արտարժույթի շուկայի ներքին կառուցվածքն ու ֆինանսական շուկաների վերլուծության հիմնական մեթոդները, որոնք օգնում են կանխատեսել արժեքների տատանումները: Դա կարող է օգնել գումար վաստակել ֆինանսական գործիքների օգնությամբ: Այս գրքում նաև նկարագրված են աշխարհի խոշորագույն երկրների Կենտրոնական բանկերի կառուցվածքն ու աշխատելաոճը, ինչպես նաև դրանց կողմից կիրառվող գործիքները: Գիրքը հարկավոր է նրանց, ովքեր պատրաստվում են աշխատել ֆինանսական գործիքներով, ովքեր հետաքրքրվում են բանկային համակարգերի կառուցվածքով կամ համաշխարհային տարարժույթների ձևավորման պատմությամբ:
Արդի մատենաշարի սույն հատորով լույս է տեսնում Արամ Ալավերդյանի «Զգուշավոր բաս» ժողովածուն։ Արամ Ալավերդյանի անունը անծանոթ չէ ժամանակակից հայ գրականությամբ հետաքրքրվող ընթերցողին։ Նրա ստեղծագործությունները հրապարակվել են «Գրանիշ», «Անդին», «Արդի», «Կայարան» կայքերում։ Սակայն առանձին գրքով՝ ընթերցող լայն հանրությանը հեղինակը ներկայանում է առաջին անգամ։ Այս ժողովածուում ընդգրկված պատմվածքներն ու ակնարկները գերազանցապես նվիրված են Արցախյան առաջին պատերազմին։ Դրանք վկայագիր-վավերագրեր են՝ ստեղծված գեղարվեստի լեզվով։ Դա գրվածքների ինքնօրինակության հիմնական գրավականներից է։ Պատերազմը մենք սովոր ենք «ճանաչել» ընդհանրացված հայրենասիրական գնահատականներով կամ ռազմի դաշտում տեղի ունեցած հերոսական դրվագների նկարագրությամբ։ Այստեղ, սակայն, ընթերցողը կկարդա անձնական ողբերգությունների պատմություններ, արհավիրքը կտեսնի սովորական արցախցու՝ ընտանիքի հոր, մոր, եղբոր կամ քրոջ աչքերով։...
«Արդի» մատենաշարի սույն հատորում ներառված են Վահան Տեր-Ղազարյանի տարբեր տարիների գրված պատմվածքները և վիպակները։ Գիրքը հանդիսանում է հեղինակի մինչ այժմ հրատարակված ստեղծագործությունների ամենից ամփոփ ժողովածուն: «Տիպանգոյի» էջերում ընթերցողը կբացահայտի հեղինակի ինչպես ստեղծագործական, այնպես էլ մասնագիտական առանձնահատկություններն ու արժանիքները։
«Արդի» մատենաշարի այս հատորով լույս է տեսնում երիտասարդ հեղինակ Հայկ Սիրունյանի «Ադամամութ» ժողովածուն, որ ներառում է նրա բանաստեղծություններն ու էսսեները։ Չնայած երիտասարդ տարիքին՝ ժողովածուն ընդգծում է Սիրունյանի ասելիքը, իսկ նրա ուրույն ձեռագիրը կանխորոշում է, որ իր արժանի տեղն է զբաղեցնելու հայ ժամանակակից գրականության մեջ։ Գրքում հեղինակը հմտորեն կարողացել է կամուրջ ստեղծել հայ գրականության դասական ավանդների և արդի բանաստեղծական մոտեցումների միջև։
1932 թվականին լույս տեսած «Էնդհաուզի առեղծվածը» վեպը Ագաթա Քրիստիի ամենահայտնի ստեղծագործություններից է։ Սա հեղինակի՝ թվով յոթերորդ գործն է, որի գլխավոր հերոսը Էրքյուլ Պուարոն է։ Սյուժետային զարգացումներն ընթանում են կտրուկ և անսպասելի, ինչը հատուկ է դետեկտիվի թագուհու բոլոր վեպերին։ Եվ միայն խորագետ ու փորձառու խուզարկուին է հաջողվում աստիճանաբար առանձնացնել անհավատալի թնջուկի բոլոր թելերը։ «Դետեկտիվի թագուհի» Ագաթա Քրիստիի պատկերավոր սպանությունների առեղծվածները տասնամյակներ շարունակ հետապնդել են ընթերցողներին: Նրա գրքերը հրատարակվել են ավելի քան 2 միլիարդ տպաքանակով և թարգմանվել են աշխարհի շուրջ 100 լեզուներով: Ագաթա Քրիստին գրանցված է Գինեսի համաշխարհային ռեկորդների գրքում՝ որպես բոլոր ժամանակների ամենավաճառված վիպագիրը: Նա նաև աշխարհի ամենաշատ թարգմանված հեղինակն է՝...
Գրքում զետեղված են իրապատումներ, որոնց առանցքում մարդն է։ Իրապատումներ սիրո, սպասումների, հույզերի, փոթորկող կրքերի, կյանքի հրամցրած հաճելի ու տհաճ անակնկալներով կերտված ճակատագրի փիլիսոփայության մասին ներկայացված խորհրդապաշտական երանգավորումներով: Ներկայացված 31 պատմությունները ոգեշնչում են, ստիպում վերանայել և արժևորել այն, ինչը գուցե չեք գնահատում կամ սովորական է թվում:
Նոբելյան մրցանակակիր Գաբրիել Գարսիա Մարկեսի «Սերը խոլերայի ժամանակ» վեպն անվերապահ և անմնացորդ սիրո մասին պատմող ցնցող պատմություն է՝ սեր, որն ունակ է հաղթահարելու ամեն ինչ՝ ժամանակ ու տարածություն, կյանքի դժվարություններ ու նյութապաշտություն, մարդկային հոգու անկատարություն ու հուսահատություն: Ֆերմինա Դասան մերժում է Ֆլորենտինո Արիսայի պատանեկան սերն ու երազանքները և ամուսնանում խոլերայի դեմ ակտիվ պայքարող բժիշկ Խուվենալ Ուրբինոյի հետ, որը, ի տարբերություն զգայական և զգացմունքային Ֆլորենտինո Արիսայի, չափազանց զուսպ է և հավասարակշռված: Մելամաղձոտ ու անչափ հուզիչ այս պատմությունը համեմված է Մարկեսի ֆանտաստիկ սարկազմով, ծիծաղաշարժ դրվագներով, հին ժամանակների ոգով, սիրային զեղումներով և մեծ քնարականությամբ: Ամուսնու մահից, անցած երջանկության վերհուշից և մենության ցավոտ ապրումներից...
«Վարդի անունը» վեպի հրատարակումից երեք տարի անց՝ 1983-ին, Ումբերտո Էկոն, ի պատասխան ընթերցողներից ստացած նամակների, լույս ընծայեց «Գրառումներ «Վարդի անվան» էջերին» գիրքը՝ հեգնոտ պարադոքսալիստի խիստ բովանդակալից մի ուղեցույց, որը երևան բերելով նորօրյա ալքիմիկոսի խոհանոցը, ոչ միայն պարզաբանում է մեծ արձագանք գտած ստեղծագործության հայեցակարգային կողմերը, այլև ձևակերպում պոստմոդեռնիստական վեպի և ընդհանրապես պոստմոդեռնիզմի էական առանձնահատկությունները: Էկոյի գեղարվեստական գլուխգործոցը համալրող այս գիրքն իր հերթին էսսեագրության գլուխգործոցի համբավ է վաստակել և թարգմանվել տասնյակ լեզուներով:2490
Ճակատագիր, պատահար, օրինաչափություն, թե՞ Աստծու միջամտություն… Բախտորոշ իրադարձություններին անդրադառնալիս, մենք հաճախ մոլորվում ենք այս տարբերակներում։ XX դարի ամերիկյան գրականության գլուխգործոցներից մեկը համարվող, Թորնթըն Վայլդերի 1927-ին գրված այս այլաբանական վիպակը կարող է ընթերցողին օգնել կողմնորոշվել, բայց ո՛չ ավելին։
Գրքում զետեղված են ֆրանսիացի մեծ բանաստեղծ Ժերար դը Ներվալի «Հոկտեմբերյան գիշերներ» և «Զբոսանքներ և հիշողություններ» երկերը: «Հոկտեմբերյան գիշերներ» արձակ պատումների շարքը, որ առաջին անգամ լույս է տեսել 1852 թվականին, յուրօրինակ մի խորհրդածություն է ներքին եզերքի որոնման, բանաստեղծական սխրանքիև հասարակականպահանջարկի բազմաբարդ փոխհարաբերությունների մասին: Իրեն հատուկ նուրբ հեգնանքով փորձելով հետևել ռեալիզմի՝ «ճշմարտության դպրոցի» ջատագովներին՝ Ժերարդը Ներվալն ամեն անգամ ստիպված է արձանագրել իր պարտությունը՝ պարբերաբար հայտնվելով ներաշխարհի կախարդված պարտեզներում: Մինչ ընթերցողի առջև էջ առ էջ ամբողջանում է քաղաքային բարքերի ու զվարճալիքների նկարագրությունը՝ իրական, գունեղ մանրամասնություններով, ժամանակ առ ժամանակ հայտնվում է «Աստվածային կատակերգության» հետագիծը՝ հիշեցնելու, որ բանաստեղծի իրապատում դեգերումները նաև ներքին ուղևորություն են իրական...
Անրի Թրուայայի «Աննա Պրեդայ» վեպը անանձնականության պատմություն է, որ կամա թե ակամա՝ վերածվում է յուրօրինակ բռնակալության: Աննայի կյանքի կարևոր մարդիկ թույլ են ու խոցելի, և նա համառ ջանքեր է գործադրում նրանց իրենց սովորականությունից դուրս բերելու համար: Բայց արդյոք ճի՞շտ է պարտադրել գործողություններ, որոնք չեն համապատասխանում նրանց կարողություններին:
«Ամոթ» վեպի հիմքում Պակիստանի նորագույն պատմության իրական իրադարձություններն են, բայց հեղինակն ինքը այն անվանում է նոր տիպի հեքիաթի պես մի բան, որ ներկայացնում է իրականության դիցաբանական և պատմական ընկալումը։ Սա խոստովանանք չէ, մեղադրական պամֆլետ չէ, ընտրյալների համար ինտելեկտուալ կոկտեյլ չէ: Այստեղ կյանքն է, ինչպես որ կա՝ կատարվածի ամբողջ խելագարությամբ և անիրականությամբ. անպիտան ծնողներ և «փոքր մարդիկ», մեծ հավակնություններ ու կոտրված սրտեր, կոռումպացված կամ գաղափարական քաղաքական գործիչներ, արյուն, պատերազմ, էժան զանգվածային մշակույթ և ամեն տիպի ու գունավորման պաշտամունքներ: Պատմությունը երեք ընտանիքի մասին է՝ խենթ ու խիզախ գեներալի, բուռն անցյալ ապրած հավակնոտ քաղաքական գործչի և հիպնոսացնող բժշկի: Այս երեքի ճակատագրերը սերտորեն միահյուսված...
XIX դարի իսպանացի մեծագույն գրող Բենիտո Պերես Գալդոսի այս վեպը (1895) «հոգևոր վեպեր» կոչվող շարքից է: Բարեպաշտության, գթասրտության, առաքինության և հնազանդության տիպար Ալմա-Լոտեմբերգի կոմսուհի Կատալինա դե Արտալը, կորցնելով սիրելի ամուսնուն, որոշում է բարեգործությանը նվիրվել: Դժգոհ լինելով ժամանակի հասարակական կարգից և ազնվական դասից, որին պատկանում է և ինքը, նա միտք է հղանում յուրահատուկ կրոնական-գյուղատնտեսական համայնք ստեղծել և իր նպատակին հասնելու համար համառ պայքարի մեջ է մտնում ազնվական դասի դեմ:
«Միզերին» Սթիվեն Քինգի լավագույն հոգեբանական սարսափ վեպերից է, որի հերոս Փոլ Շելդոնը ճանաչում վայելող վիպասան է։ Փոլի խանդավառ երկրպագու Էննի Ուիլքսը ավտովթարից հետո նրան դուրս է բերում ջախջախված մեքենայից և տանում մեկուսի վայրում գտնվող իր առանձնատուն։ Այնտեղ հավատարիմ ընթերցողը դառնում է ոչ միայն Փոլի փրկիչը, այլև բանտապահն ու խոշտանգողը։
Հարավաֆրիկացի գրող Ջոն Մ. Քութզին թերևս Նոբելյան բոլոր դափնեկիրներից ամենաառեղծվածայինն է՝ մարդ, որն իր Նոբելյան բանախոսությունը նվիրեց Ռոբինզոն Կրուզոյին՝ մի մարդու, որի անունն արդեն վաղուց առեղծված է: «Բարբարոսներին սպասելիս» վեպում, անանուն կայսրության ծայրամասում գտնվող մի փոքրիկ քաղաք ոգևորվում է սահմանային անապատներից բարբարոսների մոտալուտ հարձակման լուրով: Կայսրության սրտից ժամանած գնդապետ՝ պատրաստ ոչնչացնելու բոլորին, քաղաքային դատավոր, որը չի ցանկանում խուճապի մատնվել և արդյունքում մեղադրողից վերածվում է մեղադրյալի, գերի աղջիկ, որը դատավորի համար դառնում է զգայական և կրոնական երկրպագության առարկա… «Բարբարոսներին սպասելիս» -ը իր բնույթով վեպ- պրիտչա է կամ վեպ- փոխաբերություն:
Վեպում ներկայացվում է Նոր Կտակարանի իրադարձությունների ինքնատիպ մեկնաբանությունը. որոշ դրվագներ առհասարակ բացակայում են կամ պակաս ուշադրության են արժանանում, իսկ մյուսները, ընդհակառակը, անցողիկից դառնում են առանցքային: Ավետարանական ժամանակների տագնապալի մթնոլորտում Սարամագուն փորձում է գտնել իրական պատճառները այն տառապանքի, որ կրել են Հիսուսն ու նրա հայր Հովսեփը: Հիսուսի կերպարը զերծ է հերոսականությունից. Նա մարդ է՝ մարդուն բնորոշ բոլոր խնդիրներով ու կասկածներով, ցանկություններով ու սխալներով: Սա 20 –րդ դարի ամենասկանդալային գրքերից է, թարգմանված է բոլոր եվրոպական լեզուներով: Եկեղեցին այն հռչակեց «Նոր Կտակարանին ուղղված զրպարտագիր», բայց հենց այս վեպի համար էր, որ հեղինակը ստացավ Նոբելյան մրցանակ… Որքան էլ որ ծամծմված է թեման, Սարամագուն աննկարագրելի...
Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Պետեր Հանդքեի «Ճակատագրական դժբախտություն» վիպակը նրա լավագույն ստեղծագործությունն է: Մոր ինքնասպանությունը գրողին մղում է փաստագրելու նրա կյանքը՝ երբեմն գրելով նույնիսկ անգրելին:
Մեծանուն գրողի գրողի այս գործը (1981), որ դասվում է XX դարի իսպանալեզու լավագույն 100 վեպերի շարքին, իրական հիմքեր ունի: Գիրքը պատմում է պատվի համար կատարված մի սպանության մասին, որն իրականում ոչ ոք չէր ցանկանում, անգամ մարդասպանները, և կարող էր տեղի չունենալ, բայց տեղի է ունենում մարդկային անտարբերության ու անլրջության, եսասիրության ու թեթևամտության, ինչպես և բազում անհեթեթ պատահականությունների զուգադիպության հետևանքով:
Հռչակավոր գրողի այս վիպակը, որ ստեղծվել է 1957 -ին և լույս տեսել 1961-ին, նրա առաջին, բայց և ամաենահայտնի գործերի թվում է, թեև զերծ մոգական ռեալիզմի տարրերից: Վիպակի հերոսը՝ տասնհինգ տարի իր թոշակին սպասող տարես գնդապետը, XX դարի իսպանալեզու գրականության ամենասիրելի և սրտառուչ կերպարներից է: Հեղինակն ինքը վիպակն իր լավագույն ստեղծագործություններից է համարել՝ նշելով. «Ստիպված էի «Հարյուր տարվա մենություն»-ը գրել, որպեսզի կարդան «Գնդապետին գրող չկա»- ն:
Վահագնի 13-րդ տարեդարձը սկսվեց աղետալի. բախում դպրոցում, հիմար իրավիճակ, Աստղիկը՝ իր երազանքների աղջիկը, նույնիսկ չի նայում իր կողմը, իսկ ծնողներն անընդհատ զբաղված են… Փոխարենը հենց այդ օրը Վահագնը պետք է օգներ կյանքի վերադառնալ մի վաղնջական, ոչ այնքան առասպելական մի էակի, որից նախ կսարսափեր, իսկ հետո կընկերանար: Բայց վիշապները, ինչպես կպարզվի հետագայում, այնքան էլ բարիդրացիական չեն տրամադրված մարդկանց նկատմամբ…
